ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ AΡΧΕΙΟΥ

• Οικονομική Πολιτική
• Συμμετοχή Κλάδων Οικονομίας στη Διαμόρφωση του ΑΕΠ

Α.         Με εντολή των Ομοσπονδιακών Υπηρεσιών Χωρικής Ανάπτυξης (ARE) και Ενέργειας (BFE) και του Υφυπουργείου Οικονομικών Υποθέσεων (SECO) επικαιροποιήθηκαν τα μακροπρόθεσμα σενάρια, έως το 2060, της προοπτικής και ανάπτυξης των επιμέρους τομέων της ελβετικής οικονομίας.

Η ανάλυση βασίζεται στο μοντέλο «SwissREG» που λαμβάνει υπ’όψιν τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των επιμέρους τομέων, καθώς και μεταξύ της παραγωγής και κατανάλωσης. Λαμβάνει, επίσης, υπ’όψιν τις προβολές, τόσο σε εθνικό, όσο και σε περιφερειακό επίπεδο, για τη δημογραφική εξέλιξη και γήρανση του πληθυσμού, βάσει στοιχείων της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας (BFS), και για την μακροπρόθεσμη εξέλιξη του ΑΕΠ της Ελβετίας, βάσει στοιχείων του SECO.

Τα σύνολα των εξαχθέντων δεδομένων φιλοδοξούν να προσφέρουν μια ολοκληρωμένη και λεπτομερή επισκόπηση της ελβετικής οικονομίας, στην οποία αλληλεπιδρούν οι τιμές, οι μισθοί και η συμπεριφορά καταναλωτών και παραγωγών.

Παρέχονται πληροφορίες σχετικά με την απασχόληση, την προστιθέμενη αξία και τον όγκο παραγωγής για 46 βιομηχανίες, για κάθε έτος της χρονικής περιόδου 2017-2060 και είναι κατανεμημένες ανά «υπο-περιοχές της αγοράς εργασίας» (Arbeitsmarktregionen)^[1] και καντόνια.

Β.         Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο τριτογενής τομέας θα συνεχίσει να κερδίζει σε σημασία. Μέχρι το 2060, ο συνολικός αριθμός θέσεων εργασίας (σε ισοδύναμα πλήρους απασχόλησης-ΙΠΑ) στον τριτογενή τομέα των υπηρεσιών αναμένεται να αυξηθεί κατά 16%, σε σύγκριση με το 2017, σε αντίθεση με την απασχόληση στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα που θα μειωθεί κατά περίπου ‑20% και ‑8%, αντίστοιχα.

Αυτή η εξέλιξη οφείλεται στην έντονη ανάπτυξη στους τομείς της υγείας και της εκπαίδευσης, οι οποίοι ήδη αντιπροσωπεύουν σημαντικό μερίδιο της ελβετικής οικονομίας (7% και 5% των θέσεων εργασίας, σε ΙΠΑ, το 2017, αντίστοιχα). Η προβλεπόμενη ανάπτυξη στον τομέα της υγείας σημαίνει ότι από το 2030 περισσότερα άτομα θα εργάζονται σε αυτόν τον τομέα, παρά στον κατασκευαστικό.

Η ζήτηση για υπηρεσίες υγείας και εκπαίδευσης σχετίζεται άμεσα με την αύξηση και την γήρανση του πληθυσμού των κατοίκων, έως το 2060. Σε αντίθεση με τις αναμενόμενες εξελίξεις στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα, οι τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα της υγείας και της εκπαίδευσης δεν θα αυξήσουν σημαντικά την παραγωγικότητα.

Η απασχόληση θα αυξηθεί με ρυθμό άνω του μέσου όρου στις αστικές περιοχές. Για τις μεγάλες πόλεις και τις περιφερειακές κοινότητές τους, στις οποίες εδρεύει ήδη μεγάλο ποσοστό των εταιρειών παροχής υπηρεσιών, αναμένεται αύξηση της απασχόλησης στους τομείς των υπηρεσιών. Ωστόσο, η ανάπτυξη της απασχόλησης εξαρτάται, επίσης, και από την δημογραφική εξέλιξη του πληθυσμού στις επιμέρους περιοχές. Σύμφωνα με τα τρέχοντα δημογραφικά σενάρια πληθυσμού του BFS, εκτιμάται ότι ο πληθυσμός στα καντόνια του Ticino και του Graubünden θα μειωθεί έως το 2050.

Εκτός από το σενάριο αναφοράς, αναπτύχθηκαν περίπου είκοσι περαιτέρω σενάρια για να ληφθούν υπ’όψιν οι αβεβαιότητες σχετικά με διάφορες μεταβλητές, όπως οι καταναλωτικές προτιμήσεις, η παραγωγικότητα σε συγκεκριμένους βιομηχανικούς κλάδους και η αστική συμπύκνωση ή διασπορά.

Γ.         Σε ότι αφορά στις επιδράσεις της πανδημίας Covid-19, όλοι οι υπολογισμοί σχετικά με τις τάσεις απασχόλησης δείχνουν απότομη πτώση το 2020, ακολουθούμενη από μια αυξανόμενη εξομάλυνση τα επόμενα χρόνια. Η οικονομική κρίση εξαιτίας της πανδημίας ελήφθη υπόψη στα σενάρια ανάπτυξης του ΑΕΠ που ανέπτυξε η SECO τον Απρίλιο του 2020. Εκείνη την περίοδο, η SECO υπολόγιζε συρρίκνωση περίπου  6% του ΑΕΠ για το τρέχον έτος, ακολουθούμενη από αύξηση περίπου 5% το 2021. Οι διακυμάνσεις του ΑΕΠ επηρεάζουν κυρίως μεταβλητές που είναι ευαίσθητες σε διακυμάνσεις του οικονομικού κύκλου, δηλ. κατά πρώτο λόγο εκείνες των επενδύσεων και των εξαγωγών. Επομένως, επηρεάζονται πρωτίστως οι οικονομικοί τομείς με εξαγωγικό προσανατολισμό και εντάσεως κεφαλαίου.

Λόγω της βραχυπρόθεσμης αβέβαιης εξέλιξης της υγειονομικής κατάστασης και, συνεπώς, της ελβετικής οικονομίας είναι, επί του παρόντος, δύσκολο να εκτιμηθεί το εύρος της ύφεσης και ο χρόνος που απαιτείται για την ανάκαμψη. Συνεπώς, συνίσταται επιφύλαξη κατά την ερμηνεία των αποτελεσμάτων για την εξέλιξη, στο άμεσο μέλλον, των επιμέρους βιομηχανικών κλάδων. Ωστόσο, οι παράγοντες που είναι αποφασιστικοί για τη μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη, δηλ. η παραγωγικότητα και η απασχόληση, δεν επηρεάζονται. Επομένως, οι αναλύσεις για την περίοδο 2030-2060 παραμένουν αναλλοίωτες.

^[1] Ορίζονται ως γεωγραφικές περιοχές, στις οποίες η πλειονότητα των απασχολούμενων ζει και εργάζεται, χωρίς όμως δεν βαίνει εκτός της περιοχής αυτής για να εργαστεί.