ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ AΡΧΕΙΟΥ

• Ενέργεια

Σας γνωστοποιούμε ότι η Floene (πρώην Galp Gás Natural Distribuição, που σήμερα ελέγχεται από τη γερμανική Allianz), η οποία κατέχει ηγετική θέση στην αγορά διανομής φυσικού αερίου στην Πορτογαλία, προέβη, πρόσφατα, στην πρώτη έγχυση πράσινου υδρογόνου στο δίκτυό της, σε μια τελετή στην οποία παρευρέθηκε ο πρωθυπουργός της χώρας, κ. António Costa. Η εκπροσώπηση της κυβέρνησης στο υψηλότερο επίπεδο σηματοδοτεί τη σημασία της απανθρακοποίησης στην πολιτική ατζέντα, αλλά η υλοποίηση του «στοιχήματος» του πράσινου υδρογόνου στην Πορτογαλία έχει προχωρήσει με πολύ αργό ρυθμό, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει με την ηλιακή ενέργεια, της οποίας η τεχνολογική ωριμότητα είναι πολύ πιο προηγμένη.

Η κοινοπραξία της Floene, χρησιμοποιώντας ηλεκτρική ενέργεια από φωτοβολταϊκά, παράγει πράσινο υδρογόνο που εγχέεται σε ένα μικρό δίκτυο 80 οικιακών και επαγγελματικών καταναλωτών στο Seixal, εντός της μητροπολιτικής περιοχής της Λισσαβώνας. Το έργο ξεκινά με την έγχυση 2% πράσινου υδρογόνου στους αγωγούς φυσικού αερίου, ενώ το ποσοστό αυτό πρόκειται να αυξηθεί στο 20%, τα επόμενα δύο χρόνια.

Η έγχυση υδρογόνου στο δίκτυο φυσικού αερίου θα είναι μία από τις χρήσεις αυτού και θα βοηθήσει στην εν μέρει απεξάρτηση από την κατανάλωση φυσικού αερίου. Στο πλαίσιο των λοιπών εφαρμογών που μπορεί να έχει το υδρογόνο, είτε στη βιομηχανία, είτε στην κινητικότητα, η πορτογαλική εταιρεία CaetanoBus ανακοίνωσε, πρόσφατα, ότι θα προμηθεύσει 60 λεωφορεία υδρογόνου στη γερμανική εταιρεία δημόσιων μεταφορών Deutsche Bahn. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη συμφωνία-πλαίσιο στην Ευρώπη όσον αφορά  ηλεκτρικά λεωφορεία που κινούνται με υδρογόνο.

Η Floene δεν είναι η μόνη εταιρεία που δραστηριοποιείται σε έργα υδρογόνου στην Πορτογαλία, αλλά είναι μια από αυτές που προπορεύονται. Η πορτογαλική Fusion Fuel, για παράδειγμα, έχει ήδη εγκαταστήσει μια μονάδα παραγωγής πράσινου υδρογόνου στην Évora, για να ελέγξει τη δυνατότητα χρησιμοποίησης ηλιακής ενέργειας για την παραγωγή υδρογόνου, το οποίο αποθηκεύεται σε κυψέλη καυσίμου, που, με τη σειρά της, θα επιτρέψει την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας για έγχυση στο δίκτυο. Πρόκειται για δοκιμή εναλλακτικής λύσης αποθήκευσης σε σχέση με τις συμβατικές μπαταρίες λιθίου. Επίσης, στην Évora, η Fusion Fuel αναπτύσσει έργο πράσινου υδρογόνου για έγχυση στο τοπικό δίκτυο φυσικού αερίου. Σε αυτή την περίπτωση, σκοπός της εταιρίας είναι να παράγονται 40 τόνοι πράσινου υδρογόνου ετησίως, με την παραγωγή να ξεκινά φέτος, όπως επισημαίνει ανακοινωθέν, Ιανουαρίου τ.ε., της ίδιας της εταιρίας. Η Fusion Fuel είναι μια από τις περιπτώσεις πορτογαλικών εταιρειών που αναπτύσσουν τη δική τους τεχνολογία στο πράσινο υδρογόνο.

Η επίσης πορτογαλική Utis (που δημιουργήθηκε το 2018 από τη Semapa και την Ultimate Cell) ξεκίνησε την επένδυσή της στο υδρογόνο το 2020 και στα τέλη του 2022 άνοιξε ένα εργοστάσιο ηλεκτρολυτών στο Cascais. Επίσης, η PRF είναι ένα ακόμα παράδειγμα πορτογαλικής εταιρείας που προσπαθεί να εξερευνήσει τις επιχειρηματικές ευκαιρίες στον τομέα του υδρογόνου. Επιπλέον, η μεγάλη ενεργειακή εταιρία EDP έχει ξεκινήσει έργο προϋπολογισμού 12,6 εκατ. ευρώ, με 70% χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το οποίο στοχεύει στην εγκατάσταση και δοκιμή ηλεκτρολύτη 1 μεγαβάτ στο σταθμό ηλεκτροπαραγωγής συνδυασμένου κύκλου φυσικού αερίου που λειτουργεί η EDP στο Ribatejo.  Στόχος είναι η παραγωγή πράσινου υδρογόνου, το οποίο μπορεί να αποθηκευτεί τοπικά σε μικρές ποσότητες για να αναμιχθεί με φυσικό αέριο που καίγεται στη μονάδα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Θεωρείται, πάντως, ότι ο αναδυόμενος τομέας του υδρογόνου αναπτύσσεται με αργό ρυθμό από τότε που μπήκε στην πολιτική ατζέντα της Πορτογαλίας (και της Ευρώπης), το 2019, γεγονός που συνδέεται και με την πανδημία, η οποία επηρέασε τις αλυσίδες εφοδιασμού και τις διοικητικές διαδικασίες. Παρόλο που ακόμη και κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η πορτογαλική κυβέρνηση δεν σταμάτησε την ενασχόλησή της με το υδρογόνο, ο ρυθμός εκτέλεσης δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες. Μόλις τον παρελθόντα Φεβρουάριο, ολοκληρώθηκε η επιλογή 25 έργων, στα οποία διανεμήθηκε ενίσχυση 102 εκατ. ευρώ από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Ως αποτέλεσμα, οι εν λόγω επενδύσεις για μικρά και μεσαία έργα υπολογίζεται ότι θα τεθούν σε λειτουργία στο τέλος του 2024, δηλαδή, ένα έτος μετά την προθεσμία που καθορίστηκε κατά την έκδοση της προκήρυξης.

Τον Δεκέμβριο του 2022, η κυβέρνηση ενέκρινε τις βάσεις για την πρώτη δημοπρασία αερίου από ανανεώσιμες πηγές στην Πορτογαλία, η οποία θα πρέπει να ανακοινωθεί έως τα τέλη Ιουνίου και να πραγματοποιηθεί κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Η δημοπρασία αυτή θα καθορίσει τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες μια ομάδα παραγωγών βιομεθανίου και πράσινου υδρογόνου θα μπορεί να πουλήσει την παραγωγή της στο δίκτυο φυσικού αερίου για 10 χρόνια. Η βάση προσφοράς έχει ήδη οριστεί στα 62 ευρώ ανά μεγαβατώρα (MWh) για το βιομεθάνιο και 127 ευρώ ανά MWh για το πράσινο υδρογόνο. Η δημοπρασία αυτή θα αποτελέσει σημαντικό βήμα για την αποτελεσματική έναρξη υλοποίησης της αγοράς υδρογόνου στην Πορτογαλία, συγκεκριμένα, μεταξύ των μικρών παραγωγών που έχουν λάβει ενισχύσεις και που θα αποκτήσουν τώρα τη δυνατότητα να διαθέσουν μέρος της παραγωγής τους (άλλο μέρος μπορεί να κατευθυνθεί στη βιομηχανική κατανάλωση και στην κινητικότητα).

            Εάν ορισμένα έργα μικρότερης κλίμακας κάνουν τώρα τα πρώτα τους βήματα, άλλα μεγαλύτερων διαστάσεων έργα εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν ορισμένες αβεβαιότητες. Παραδείγματα αποτελούν:

α) η καναδική Neogreen Hydrogen, η οποία σχεδιάζει να υλοποιήσει στο Sines επένδυση 285 εκατομμυρίων ευρώ σε αρχική φάση και να ξεκινήσει την παραγωγή, το 2026, με δυναμικότητα ηλεκτρόλυσης 60 MW. Η οριστική απόφαση θα ληφθεί στα τέλη του τρέχοντος έτους, μετά από τεχνική και οικονομική ανάλυση σκοπιμότητας.

β) η κοινοπραξία Madoqua Power 2X, που έχει ήδη προγραμματίσει ένα έργο πράσινου υδρογόνου για την Πορτογαλία. Η αξία του υπολογίζεται σε ένα δισεκατομμύριο ευρώ και προβλέπεται να έχει ένα από τα σκέλη του στο Sines.

γ) η κοινοπραξία Hytlantic, η οποία συγκεντρώνει την EDP, την Galp και άλλους εταίρους. Απομένει να υποβάλει στον Εθνικό Οργανισμό για το Περιβάλλον, περιβαλλοντική μελέτη για το έργο της, GreenH2Atlantic, το οποίο θα αναπτυχθεί στο χώρο που επί δεκαετίες χρησιμοποιούσε η EDP για την παραγωγή θερμοηλεκτρικής ενέργειας από άνθρακα και που έχει, στο μεταξύ, απενεργοποιηθεί. Το έργο προβλέπει, σε αρχική φάση, δυναμικότητα ηλεκτρόλυσης 96 MW, για την παραγωγή 9.000 τόνων πράσινου υδρογόνου, ετησίως, εκ των οποίων το 31% θα κατευθύνεται στο διυλιστήριο της Galp στο Sines και το 69% θα εγχέεται στο δίκτυο φυσικού αερίου της REN/Εθνικά Ενεργειακά Δίκτυα.