ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ AΡΧΕΙΟΥ

• Οικονομικό Περιβάλλον

Γνωστή και ως «παγκόσμιο εργοστάσιο», η Κίνα αποτελεί την μεγαλύτερη μεταποιητική δύναμη παγκοσμίως, εδώ και δεκατέσσερα (14) συναπτά έτη. Τα κινεζικά εργοστάσια παράγουν σχεδόν το 1/3 της παγκόσμιας μεταποίησης, γεγονός που αποδεικνύει την ισχύ και τις δυνατότητες της χώρας. Παρά τις γεωπολιτικές προκλήσεις και τον ανταγωνισμό από άλλες αναδυόμενες οικονομίες, ο κινεζικός μεταποιητικός τομέας εξακολουθεί να ανθεί. Έτσι, το 2023, η προστιθέμενη αξία της κινεζικής μεταποίησης διαμορφώθηκε σε $ 5,57 τρισ., αντιπροσωπεύοντας το 31,7% του Α.Ε.Π. της χώρας. Ο κυρίαρχος ρόλος της Κίνας ως μεταποιητική ισχύς επιβεβαιώνεται και στην Μελέτη «Μεταποιητικός Δείκτης Αναδυόμενων Ασιατικών Χωρών 2024» (επισυνάπτεται), της κινεζικής εταιρείας παροχής υπηρεσιών συμβούλου, «Dezan Shira & Associates», όπου η Κίνα καταλαμβάνει την πρώτη θέση μεταξύ οκτώ (8) κρατών (πλην της Κίνας, εξετάζονται το Βιετνάμ, η Ινδία, η Ινδονησία, η Μαλαισία, το Μπανγκλαντές, η Ταϊλάνδη και οι Φιλιππίνες). Στόχος της Μελέτης είναι η εκτίμηση του δυναμικού των ως άνω οικονομικών, η αντιμετώπιση των κινδύνων που ενδεχομένως ελλοχεύουν και ο εντοπισμός συγκεκριμένων παραγόντων που επηρεάζουν το μεταποιητικό τοπίο κάθε μίας από αυτές.

Οι αναδυόμενες ασιατικές χώρες αντιμετωπίζουν διάφορες προκλήσεις, ειδικότερα στην σημερινή εποχή, η οποία χαρακτηρίζεται από αστάθεια, αβεβαιότητα, πολυπλοκότητα και αμφισημία. Μία από τις βασικότερες προκλήσεις είναι η επίδραση που ασκούν οι ανισότητες της παγκόσμιας ζήτησης στην μεταποίηση, επηρεάζοντας, παράλληλα, την βιομηχανική παραγωγή και τις εξαγωγές. Επίσης, το μεταποιητικό τοπίο στις αναδυόμενες αγορές έχει υποστεί σημαντικές μεταβολές. Σύμφωνα με την «Boston Consulting Group» (https://www.bcg.com/), κατά την τελευταία πενταετία, άνω του 90% των βορειοαμερικανικών μεταποιητικών επιχειρήσεων έχουν μετεγκαταστήσει την παραγωγή τους στο εξωτερικό (π.χ. Ινδία, Μαρόκο, Μεξικό, Νοτιοανατολική Ασία). Η τάση αυτή αναμένεται να συνεχισθεί μέσο- και μακρο-πρόθεσμα. Παρά τις προκλήσεις, όμως, οι αναδυόμενες αγορές προσφέρουν ουσιαστικές επενδυτικές ευκαιρίες. Η Κίνα εξακολουθεί να αποτελεί κυρίαρχη μεταποιητική δύναμη, αξιοποιώντας τις ευκαιρίες που της παρέχουν η καινοτομία, τα εμπορικά δίκτυα, οι υποδομές και τα κατηρτισμένο εργατικό δυναμικό της. Η Στρατηγική «Κίνα+1» οδηγεί σε αναδιάρθρωση της εφοδιαστικής αλυσίδας και διαφοροποίηση του κινδύνου.

Η αξιολόγηση που πραγματοποιείται στο πλαίσιο της ως άνω Μελέτης στηρίζεται στην μέτρηση σαράντα οκτώ (48) παραμέτρων, οι οποίες ομαδοποιούνται σε οκτώ (8) βασικές κατηγορίες: οικονομία, πολιτικός κίνδυνος, επιχειρηματικό περιβάλλον, διεθνές εμπόριο, φορολογική πολιτική, υποδομές, εργατικό δυναμικό και καινοτομία. Η Κίνα καταλαμβάνει υψηλές θέσεις στους τομείς της καινοτομίας, των υποδομών, του διεθνούς εμπορίου και του πολιτικού κινδύνου. Εξακολουθεί, όμως, να αντιμετωπίζει προκλήσεις στους τομείς της οικονομίας, του εργατικού δυναμικού, της φορολογικής πολιτικής και του επιχειρηματικού περιβάλλοντος.

Α. Υποδομές (1^η θέση)

Στην κατηγορία αυτή αξιολογείται η γενική ποιότητα των υποδομών. Χρησιμοποιούνται διάφορες παράμετροι, όπως π.χ. το κόστος ενέργειας, το οποίο επηρεάζει τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας που προσφέρει κάθε χώρα για την υποστήριξη μεταποιητικών διαδικασιών, αλλά και των ύψος των κρατικών επενδύσεων σε υποδομές, ως ποσοστό του Α.Ε.Π. Άλλες παράμετροι που χρησιμοποιούνται είναι η διαθεσιμότητα της ύδρευσης και το κόστος του διεθνούς εμπορίου. Η Κίνα καταλαμβάνει την πρώτη θέση, λόγω της υπεροχής της σε θέματα διαθεσιμότητας ενέργειας, επενδύσεων σε υποδομές, ποιότητας υποδομών και ταχύτητας Διαδικτύου. Παρά ταύτα, εντοπίζονται περιθώρια βελτίωσης σε θέματα διαθεσιμότητας ύδρευσης, κόστους ύδρευσης και δαπανών σε καύσιμα.

Β. Καινοτομία (1^η θέση)

Στην κατηγορία αυτή αξιολογείται η συγκεκριμένη απόδοση κάθε χώρας στην καινοτομία. Χρησιμοποιούνται δύο βασικές παράμετροι: α) δαπάνες Έρευνας & Ανάπτυξης και β) πρόσβαση στην καινοτομία και στην τεχνολογία. Η Κίνα κατατάσσεται και πάλι στην πρώτη θέση. Σημειώνεται ότι, οι κινεζικές δαπάνες Έρευνας & Ανάπτυξης αυξήθηκαν εντυπωσιακά κατά τριάντα πέντε (35) φορές, κατά την περίοδο 1991-2008, με αποτέλεσμα η Κίνα να καταστεί παγκόσμια δύναμη καινοτομίας και να προσελκύσει σημαντικό ύψος Ξένων Άμεσων Επενδύσεων.

Γ. Διεθνές Εμπόριο (2^η θέση)

Στην κατηγορία αυτή ερευνάται ο βαθμός απελευθέρωσης κάθε οικονομίας, όσον αφορά στο διεθνές εμπόριο. Ειδικότερα, αναλύονται οι συνολικές εμπορικές ροές, ο βαθμός περιορισμού του διεθνούς εμπορίου από διαφόρου φύσεως εμπόδια, καθώς και οι προμηθευτές βασικών βιομηχανικών τομέων που δραστηριοποιούνται στο εσωτερικό κάθε χώρας. Η Κίνα καταλαμβάνει την δεύτερη θέση, μετά το Βιετνάμ, επειδή, ενώ υπερέχει σε ζητήματα εμπορικού ισοζυγίου, τελωνειακών εγκαταστάσεων, βαθμού ενσωμάτωσης ελεύθερου εμπορίου και τοπικών προμηθευτών, ο βαθμός απελευθέρωσης του εμπορίου εξακολουθεί να χρήζει βελτίωσης. Επίσης, σε σύγκριση με το Βιετνάμ, η Κίνα επωφελείται μεν από την συμμετοχή της σε επτά (7) από εννέα (9) «σημαντικές» Συμφωνίες Ελεύθερου Εμπορίου, όμως εξακολουθεί να μην έχει συνάψει παρόμοιες Συμφωνίες με το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρωπαϊκή Ένωση, γεγονός που σημαίνει ότι δεν έχει επιτύχει τόσο υψηλό βαθμό ελεύθερου εμπορίου, όσο το Βιετνάμ.

Δ. Πολιτικός κίνδυνος (3^η θέση)

Στην κατηγορία αυτή εκτιμάται συνολικά η κυβερνητική και κανονιστική σταθερότητα κάθε χώρας. Η Κίνα κατατάσσεται στην τρίτη θέση, μετά την Μαλαισία και το Βιετνάμ, επειδή, παρά το γεγονός ότι έχει επιτύχει υψηλό βαθμό πολιτικής σταθερότητας, μέσα από ένα πολύπλοκο και πολυσχιδές σύστημα πολιτικών, εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις που άπτονται του περιοριστικού κανονιστικού της πλαισίου και των μηχανισμών λογοκρισίας.

Ε. Οικονομία (4^η θέση)

Στην κατηγορία αυτή εξετάζονται παράμετροι όπως η οικονομική ανάπτυξη και ο πληθωρισμός, και αξιολογείται η γενικότερη οικονομική κατάσταση κάθε χώρας, βάσει της σταθερότητας, της αντοχής και του αναπτυξιακού τους δυναμικού. Η Κίνα κατατάσσεται στην δεύτερη θέση, όσον αφορά στην οικονομική αντοχή, μετά το Μπανγκλαντές. Η ταχεία αντίδραση της χώρας μετά την πανδημία μείωσε σημαντικά τον αριθμό των θυμάτων και βοήθησε στην σταθεροποίηση της οικονομίας. Επίσης, στην μετά πανδημίας εποχή, κατεβλήθησαν συντονισμένες προσπάθειες για την διευκόλυνση της οικονομικής ανάκαμψης. Έτσι, το 2023, το Α.Ε.Π. της χώρας αυξήθηκε κατά 5,2%, σε σχέση με το 2022, ικανοποιώντας τον αντίστοιχο στόχο που είχε θέσει η κινεζική κυβέρνηση. Όμως, η κατάταξη της Κίνας επηρεάστηκε αρνητικά από ζητήματα που άπτονται του χρέους και του αναπτυξιακού δυναμικού της μεταποίησης, με αποτέλεσμα η χώρα να καταταγεί, τελικά, στην τέταρτη θέση.

Στ. Φορολογική πολιτική (4^η θέση)

Στην κατηγορία αυτή εξετάζονται τα φορολογικά κίνητρα που αφορούν στον μεταποιητικό τομέα κάθε χώρας. Βασικές παράμετροι είναι ο εταιρικός φορολογικός συντελεστής και τα φορολογικά κίνητρα για την μεταποίηση. Η Κίνα κατατάσσεται στην τέταρτη θέση, μετά την Ταϊλάνδη, το Βιετνάμ και την Μαλαισία.

Ζ. Εργατικό δυναμικό (7^η θέση)

Στην κατηγορία αυτή, εξετάζεται η τρέχουσα κατάσταση του εργατικού δυναμικού. Ορισμένες από τις παραμέτρους που αναλύονται είναι ο πληθυσμός, η αύξηση του πληθυσμού, η διάμεση ηλικία, ο ελάχιστος μισθός και ο μέσος μισθός. Οι ως άνω παράμετροι ενδέχεται να επηρεάζουν αποφασιστικά τον εντοπισμό αγορών με οικονομικά αποδοτικό εργατικό δυναμικό. Η Κίνα κατατάσσεται στην έβδομη θέση, πριν την ουραγό Ταϊλάνδη. Παρά το γεγονός ότι διαθέτει έναν από τους μεγαλύτερους πληθυσμούς παγκοσμίως, γεγονός που προσφέρει διάφορες ευκαιρίες για την διαμόρφωση ενός εργατικού δυναμικού ικανοποιητικού μεγέθους, η Κίνα, την περίοδο αυτή, δεν εμφανίζει πληθυσμιακό αναπτυξιακό δυναμικό. Επίσης, η γήρανση του πληθυσμού, όπως υποδεικνύεται από την διάμεση ηλικία που είναι τα τριάντα εννέα (39) έτη, δημιουργεί προκλήσεις, ειδικότερα για τις μεταποιητικές επιχειρήσεις, καθώς η ηλικία αυτή ενδέχεται να μην ικανοποιεί τις προδιαγραφές ενός βέλτιστου συνόλου εργατικού δυναμικού. Τέλος, παρά το γεγονός ότι, το αυξανόμενο κόστος εργασίας έχει επηρεάσει αρνητικά την ελκυστικότητα της χώρας για τους επενδυτές, η υψηλή παραγωγικότητα του εργατικού δυναμικού περιορίζει, εν μέρει, τις συναφείς ανησυχίες.

Η. Επιχειρηματικό περιβάλλον (8^η θέση)

Στην κατηγορία αυτή εξετάζονται συγκεκριμένοι περιορισμοί, το ρυθμιστικό πλαίσιο και οι λειτουργικές συνθήκες κάθε χώρας. Η Κίνα κατατάσσεται στην όγδοη θέση. Παρά την υψηλή κατάταξή της στους τομείς του γενικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος, της προστασίας της διανοητικής ιδιοκτησίας και της ευκολίας πρόσληψης και απόλυσης προσωπικού, η τελική της θέση επηρεάζεται αρνητικά από παράγοντες όπως το ελάχιστο μέσο μεταποιητικό κεφάλαιο, ο μέσος απαιτούμενος χρόνος ίδρυσης εταιρείας και οι περιορισμοί στην υλοποίηση Ξένων Άμεσων Επενδύσεων σε διάφορους οικονομικούς τομείς της χώρας.